Bekende en minder bekende risicofactoren
Bij beroertes horen zaken als hoge bloeddruk, roken, hoog cholesterolgehalte, stress, gebrek aan beweging, diabetes en alcoholgebruik. Deze punten worden inmiddels door iedereen gezien als slecht voor je hart en bloedvaten. Nieuw onderzoek laat echter zien dat ook hoe en wanneer je slaapt bepalend kan zijn voor je hart- en vaatgezondheid.
Het onderzoek maakt duidelijk dat zowel de hoeveelheid als de kwaliteit van slaap meespelen. Met name het moment waarop je in slaap valt blijkt van belang te zijn. Dit inzicht komt uit een grootschalige studie waarbij meer dan 88.000 deelnemers betrokken waren. Zij hadden een gemiddelde leeftijd van 61 jaar, en 58% van hen was vrouw. Alle gegevens werden verzameld met behulp van polsbanden over een periode van zeven dagen.
Slaappatronen en hun effecten
De deelnemers in deze studie hadden geen voorgeschiedenis van hartproblemen of slaapstoornissen zoals slapeloosheid of slaapapneu (wat de resultaten extra interessant maakt). Binnen zes jaar na het verzamelen van de data meldden de onderzoekers meer dan 3.000 gevallen van hart- en vaatziekten onder de deelnemers.
Uit de resultaten kwam naar voren dat de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk verschilt afhankelijk van het tijdstip waarop je inslaapt. De laagste kans op een beroerte werd gezien bij mensen die tussen 22:00 en 22:59 uur naar bed gingen. Daarentegen liep het risico op hart- en vaatziekten 25% hoger voor wie na middernacht instortte, en degenen die tussen 23:00 en 23:59 uur in slaap vielen liepen een verhoogd risico van 12%. Opmerkelijk genoeg bleek dat mensen die vóór 22:00 uur hun ogen sloten, een risico van 24% hoger hadden.
Oorzaken en tips voor een betere slaaptijd
Deze bevindingen wijzen erop dat je biologische klok, oftewel je circadiane ritme, een grote rol speelt bij de kans op hart- en vaatproblemen. Dr. David Plans van de Universiteit van Exeter zegt: “Het gunstige moment om in slaap te vallen ligt blijkbaar op een specifiek moment in de 24-uurs cyclus van ons lichaam” (met andere woorden: je lichaam werkt op een interne klok). Wanneer deze klok in de war raakt, kan dat namelijk roet in het eten gooien voor je hormonen en je hart.
Het slapen na middernacht wordt gezien als bijzonder riskant, omdat je dan minder ochtendlicht binnenkrijgt – iets wat nodig is om je biologische klok weer op stelten te zetten (denk aan een natuurlijke reset). Dr. Plans benadrukt dat “de periode na middernacht het minst gunstig is”, waarschijnlijk omdat je ‘s ochtends niet genoeg licht opvangt.
Wat hieruit blijkt, is dat je door na te denken over wanneer je echt naar bed gaat, misschien wel je kansen op ernstige gezondheidsproblemen kunt verlagen.
Het begrijpen van deze verbanden tussen je slaappatroon en je gezondheid biedt nieuwe inzichten voor het voorkomen van beroertes en andere hart- en vaatziekten. Door aandacht te hebben voor zowel de traditionele als deze minder voor de hand liggende risicofactoren, kan iedereen betere keuzes maken om zo zijn of haar algemene welzijn te verbeteren.
