Een bijzonder plekje
Volgens de Times of India (TOI) komt de roestkat alleen voor in India, Nepal en Sri Lanka. Deze kleine kat wordt zelden door mensen gezien, wat de recente ontdekking des te opvallender maakt. Omdat de roestkat zo moeilijk te spotten is, blijft zijn aanwezigheid vaak onopgemerkt en wordt zijn rol in het lokale ecosysteem vaak onderschat.
In het verleden zijn er zelfs meldingen geweest dat deze katten werden bejaagd omdat men ze verwarde met baby luipaarden (door een vergelijkbaar vachtpatroon). Dit hele misverstand heeft ertoe geleid dat de roestkat nu als bijna bedreigd wordt aangemerkt, zoals vastgesteld door het Felidae Conservation Fund.
De rol in de natuur
Anjan Guha, divisie-boswachter in Purulia (West-Bengalen), vertelt dat “een kleine, gevoelige kat zoals deze alleen kan overleven in een bos dat hem een fijn leefklimaat biedt” (een omgeving waar de dieren de ruimte krijgen die ze nodig hebben). De aanwezigheid van grote katten zoals tijgers en luipaarden, naast de roestkat, laat zien dat de voedselketen in dit bos nog goed in balans is. Dat is belangrijk, want een gezond bos zorgt voor schone lucht en water, helpt bij het stabiliseren van het weer en houdt ziekten op afstand.
Uit het India State Forest Report van 2023 blijkt dat de groene bebossing in Purulia met 4 km² is toegenomen. Dit wijst op positieve ontwikkelingen in natuurbehoud die ook voordelig zijn voor diersoorten zoals de roestkat.
Wereldwijde acties voor bescherming
Het beschermen van de natuur heeft wereldwijd de aandacht en inzet gekregen, met verschillende projecten om bedreigde dieren te redden. In de VS experimenteren wetenschappers met het klonen van dieren; zo werd er in 2024 een kloon van de bijna uitgestorven zwartvoetbunzing succesvol gemaakt. Op Orkney (een eilandengroep voor de kust van Schotland) hebben inspanningen om agressieve hermelijnen weg te werken geleid tot herstel van de lokale natuur (door het verwijderen van deze invasieve soort).
Nu we meer weten over waar de roestkat zich bevindt, kunnen we gerichte stappen zetten om hun leefgebied te beschermen. Tiasa Adhya van de IUCN Cat Specialist Group geeft aan dat “dit nieuwe overzicht een belangrijke puzzelstuk levert” (waardoor we beter weten welke acties er nodig zijn). Er doen zich nu kansen voor het bedenken van doeltreffende plannen om deze bijzondere kat te beschermen.
De hernieuwde belangstelling en de nieuwste ontdekking rondom de roestkat bieden hoop voor zowel lokale als internationale initiatieven op het gebied van natuurbescherming. Het laat zien dat het van belang is om scherp in de gaten te houden en te zorgen voor kwetsbare natuurgebieden, zodat we deze unieke soort – en de natuur als geheel – kunnen blijven waarderen en beschermen.
