Schatten in Amerikaanse grotten
mei 2025 stuitte een onderzoeksteam op twee nieuwe soorten fossiele haaien, wat ons inzicht geeft in de mariene biodiversiteit van meer dan 300 miljoen jaar terug. Dat konden ze allemaal danken aan de topcondities in Mammoth Cave (het grootste ondergrondse netwerk met 676 kilometer aan gangen).De constante temperatuur en stabiele luchtvochtigheid in de grotten zorgden ervoor dat de fossielen zo goed bewaard bleven. Ook de karstomgeving hield erosie en andere verstoringen op afstand door de eeuwen heen. Hierdoor is Mammoth Cave echt een bijzondere plek voor paleontologisch onderzoek.
Nieuwe haaien: troglocladodus trimblei en glikmanius careforum
De onlangs gevonden haaien krijgen de namen Troglocladodus trimblei en Glikmanius careforum. Ze maken deel uit van de cténacanthes, een familie waarvan wordt gedacht dat ze een rol speelde in de evolutie van de moderne haai. Deze prehistorische reuzen konden tussen de 3 en 3,6 meter lang worden.
Troglocladodus trimblei valt vooral op door zijn gevorkte tanden, wat wijst op een speciaal dieet. Glikmanius careforum had een stevige beet waarmee hij zich tegoed deed aan kleinere haaien, primitieve beenvissen en orthocones. Beide soorten waren uitgerust met kamvormige stekels langs hun rug, zodat ze zich konden weren tegen vijandige indringers.
Hoe past dit in het plaatje?
Het vinden van deze mariene wezens in wat wij nu Kentucky noemen, komt door enorme geologische verschuivingen uit het verre verleden. De rotsen in dit gebied laten zien dat er ooit een grote zee lag die Noord-Amerika verbond met Europa en Noord-Afrika. Deze binnenzee verdween uiteindelijk met de samenstelling van het supercontinent Pangea.
Eerder werd in hetzelfde grottenstelsel een vergelijkbare fossiele haai ontdekt, gedateerd op ongeveer 330 miljoen jaar geleden. Qua omvang leek deze haai op een grote witte haai, wat aantoont dat zulke prehistorische waterreuzen toen al op veel plaatsen voorkwamen.
Lessen en inzichten uit vroeger
Het gedrag van deze oude haaien vertoonde gelijkenissen met dat van hedendaagse soorten zoals citroenhaaien en grijze haaien; ze waren fitte kustjagers die prima wisten te overleven in ondiepe wateren. Deze recente vondsten bieden ons niet alleen een kijkje in verdwenen mariene werelden, maar helpen ook te begrijpen hoe de huidige diersoorten zich hebben ontwikkeld.
Deze vette vondsten maken opnieuw duidelijk hoe waardevol plekken als Mammoth Cave zijn. Ze herinneren ons eraan dat we deze locaties moeten behouden voor toekomstige generaties. Terwijl we verder graven in ons verleden en ontdekken wat er vroeger allemaal speelde, nodigen deze ontdekkingen ons uit om na te denken over de rijke geschiedenis van onze planeet.
